Cá chẽm là cá gì? Giá bao nhiêu 1kg? Sơ chế đúng cách và gợi ý món ăn
Cá chẽm, một nguyên liệu ẩm thực đa dạng và bổ dưỡng, đã trở thành sự lựa chọn ưa thích của nhiều người thưởng thức ẩm thực. Tuy nhiên, không nhiều người biết rằng cá chẽm có nguồn gốc từ đâu, có các loại nào và cá chẽm giá bao nhiêu cho mỗi kilogram. Hãy cùng với KINGFISH tìm hiểu về loài cá này qua bài viết dưới đây nhé!
I/ Cá chẽm là gì?
1. Đặc điểm nhận dạng Cá chẽm
Cá chẽm có thân dạng dài và mảnh khảnh, màu sắc chủ yếu là màu xám. Mõm của cá hơi nhọn và miệng rộng, tuy nhiên, miệng này thường có kích thước nhỏ hơn so với thân cá. Cá chẽm có thể đạt độ dài lên đến 1m8, tuy nhiên, thông thường kích thước của chúng dao động từ 19 đến 25cm.
Cá chẽm được phân bố chủ yếu ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trong khu vực Tây Thái Bình Dương. Chúng cũng có thể được tìm thấy ở một số khu vực Bắc Châu Á. Tại Việt Nam, cá chẽm thường sinh sống ở vùng biển, các cửa sông, kênh rạch và đầm nuôi tôm. Đặc biệt, chúng phổ biến ở các tỉnh Miền Tây Nam Bộ và Đồng Bằng Bắc Bộ.
2. Giá trị dinh dưỡng của Cá chẽm
Theo một nghiên cứu từ Hiệp hội Tim mạch Mỹ, việc thường xuyên bổ sung cá trong chế độ ăn hàng ngày có thể tăng cường sức khỏe. Cá chẽm, với lượng calo thấp và nhiều chất dinh dưỡng như omega-3, vitamin và protein, được coi là một lựa chọn tốt để cải thiện sức khỏe.
Việc ăn cá chẽm từ 1 đến 2 lần mỗi tuần có thể mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể:
- Dinh dưỡng cho mắt: Thịt cá chứa nhiều vitamin A, một chất chống oxy hóa quan trọng cho mắt và sức khỏe thị lực. Vitamin A có vai trò duy trì thị lực và bảo vệ mắt, giúp mắt luôn sáng khỏe.
- Hỗ trợ tiểu đường: Người mắc bệnh tiểu đường thường phải hạn chế nhiều thực phẩm trong chế độ ăn uống. Cá chẽm là một lựa chọn tốt cho họ khi ăn với lượng vừa phải và qua quá trình chế biến đúng cách.
- Lợi cho bà bầu: Cá chẽm có chứa nhiều omega-3 và protein, giúp hỗ trợ sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi. Đây là một nguồn thực phẩm hữu ích cho phụ nữ mang thai.
- Hỗ trợ giảm cân: Đối với những người muốn giảm cân hoặc duy trì vóc dáng, cá chẽm là một lựa chọn tốt, vì nó có ít calo và giàu protein (23g protein) giúp duy trì cảm giác no và hỗ trợ quá trình giảm cân.
II/ Các loại Cá chẽm phổ biến
Có hai loại cá chẽm phổ biến, bao gồm cá chẽm biển và cá chẽm nước lợ. Để phân biệt hai loại này, thường chúng ta dựa vào màu sắc trên thân cá.
Cả hai loại cá chẽm này đều có đặc điểm chung là thịt ít tanh, màu trắng và ít xương. Điều này làm cho chúng rất phù hợp để chế biến thành nhiều món ăn ngon như cháo, hấp, chiên, kho và nhiều món khác.
1. Cá chẽm biển: Cá loại này có màu nâu ở mặt lưng và màu bạc ở mặt bên và bụng.
2. Cá chẽm nước lợ: Loại này thường có màu nâu vàng trên toàn thân.
III/ Giá Cá chẽm bao nhiêu 1kg
Cá chẽm giá bao nhiêu tiền 1kg?
• Cá chẽm phi lê có giá khoảng 250.000 đ/kg.
• Cá chẽm tươi size 0,5 – 1kg/con có giá 180.000 – 200.000 đ/kg.
• Cá chẽm tươi size 1,5 – 2 kg/con có giá từ 210.000 – 230.000 đ/kg.
IV/ Cách sơ chế Cá chẽm
Sơ chế cá chẽm là quá trình quan trọng để chuẩn bị cá cho việc chế biến. Dưới đây là cách sơ chế cá chẽm:
- Đánh vẩy và mổ bụng: Trước hết, bạn cần đánh vảy cá để loại bỏ lớp vảy ngoài. Sau đó, mổ bụng cá từ vùng bụng lên đến đầu để loại bỏ nội tạng bên trong.
- Làm sạch máu: Bạn lấy sạch phần máu ngay từ vùng sống lưng của cá. Điều này giúp loại bỏ phần máu còn sót lại và làm cho thịt cá trở nên sạch sẽ hơn.
- Chà xát chanh: Sử dụng lát chanh để nhẹ nhàng chà xát lên mình cá. Việc này giúp loại bỏ mùi tanh và làm cho cá sạch nhớt hơn.
- Khử mùi bằng rượu hoặc giấm: Bạn có thể sử dụng nước hoà với một ít rượu trắng hoặc giấm ăn để khử mùi tanh của cá. Sau đó, rửa cá qua 2 – 3 lần nước sạch để loại bỏ hoàn toàn các tạp chất và chất kháng khuẩn từ rượu hoặc giấm.
- Tạo rãnh trên thân cá: Bằng cách dùng dao, bạn tạo một đường rãnh nhẹ xuống phần lưng cá, sau đó lật ngang dao để tạo một đường cắt nhẹ. Điều này giúp cá thấm đều bột khi chiên và làm cho lớp vỏ ngoài trở nên giòn hơn.
V/ Các món ngon từ Cá chẽm
1. Cá chẽm hấp hành gừng
Nguyên liệu:
• 1 con cá chẽm (khoảng 1 kg)
• 1/2 củ hành tây
• 50g nấm mèo
• 1 củ gừng
• Hành lá
• Ngò
• 1 trái ớt sừng
• 1/2 củ tỏi
• Hành phi
• 1 muỗng canh dầu hào
• 1 muỗng cà phê dầu mè
• 2 muỗng canh dầu ăn
• 1 muỗng cà phê hạt nêm
• 1 muỗng canh nước tương
• Gia vị thông dụng (đường, muối, bột ngọt, tiêu xay)
Cách chế biến:
Bước 1: Sơ chế và ướp cá
• Rửa sạch cá chẽm và loại bỏ ruột, mang.
• Dùng dao khứa một vài đường xéo trên thân cá.
• Trong một chén ăn cơm, trộn hạt nêm, muối, đường, bột ngọt, và tiêu xay. Thoa đều hỗn hợp gia vị này lên thân và bên trong cá.
• Ướp cá trong khoảng 20 phút để cá thấm gia vị.
Bước 2: Sơ chế các nguyên liệu khác
• Cắt hành lá thành khúc khoảng 2 đốt ngón tay.
• Lột vỏ hành tây, rửa sạch và cắt múi cau.
• Gọt vỏ gừng, rửa sạch và cắt sợi mỏng.
• Bóc vỏ tỏi và băm nhỏ.
• Ngâm nấm mèo trong nước khoảng 20 phút cho nở, sau đó cắt sợi lớn.
• Cắt ớt sừng thành lát nhỏ.
Bước 3: Xào nguyên liệu
• Đặt chảo lên bếp và đổ 2 muỗng canh dầu ăn. Khi dầu nóng, thêm tỏi và phi thơm.
• Thêm 1/2 muỗng canh đường, 1 muỗng canh nước tương, 1 muỗng canh dầu hào vào chảo. Khuấy đều.
• Tiếp theo, thêm đầu hành, nấm mèo, hành tây và gừng vào chảo. Xào đều trên lửa lớn khoảng 5 phút.
• Thêm 1 muỗng cà phê dầu mè và xào thêm 1 phút nữa, sau đó tắt bếp.
Bước 4: Hấp cá
• Chuẩn bị một dĩa lớn. Đặt hành lá, ngò, gừng và một ít đồ xào vào dĩa, sau đó đặt cá lên trên.
• Cho phần đồ xào còn lại vào bên trong cá và xung quanh dĩa.
• Đặt dĩa cá vào nồi và hấp cách thủy trên lửa lớn khoảng 30 phút.
Bước 5: Thành phẩm
Cuối cùng, trang trí bằng hành lá, ngò và ít hành phi lên món cá hấp hành gừng. Bạn sẽ cảm nhận hương thơm của các gia vị, thịt cá mềm ngon và hấp dẫn.
2. Cá chẽm chưng tương
Nguyên liệu làm Cá chẽm chưng tương
• Cá chẽm 500 gr
• Tương hột 200 gr
• Miến hoặc bún tàu 100 gr
• Nấm đông cô 10 cái
• (nấm hương)
• Nấm mèo 5 cái
• Hành lá 3 nhánh
• Hành tây 1 củ
• Hành tím 5 củ
• Ngò rí 3 nhánh
• Ớt 1 trái
• Gừng 1 củ
• Dầu hào 1/2 muỗng canh
• Nước tương 1/2 muỗng canh
• Gia vị thông dụng
• Dầu ăn
Các bước thực hiện:
Bước 1: Sơ chế cá chẽm
• Mua cá chẽm về, làm sạch bề mặt cá bằng cách xát muối để loại bỏ mùi tanh. Sau đó, rửa sạch cá và để ráo.
• Khứa dọc thân cá thành từng khúc nhỏ để gia vị thấm đều hơn.
Bước 2: Nấu nước sốt
• Phi hành tím vàng trên chảo dầu nóng, sau đó cho một ít dầu đã phi vào phần bún để tránh bún bị dính.
• Xào nấm đông cô và gừng với lửa vừa khoảng 1 phút. Sau đó, thêm tương hột đã tách nước vào chảo và cho hành tây và hành lá vào. Đảo đều.
• Thêm đường, bột ngọt, nước tương và dầu hào vào chảo. Đảo đều để hương vị hòa quyện.
• Để nâng cao hương vị, thêm một ít nước tương hột vào nước sốt.
• Ướp cá với nước sốt vừa làm xong khoảng 15 phút.
Bước 3: Hấp cá
• Chuẩn bị nồi để hấp cá. Đặt cá vào nồi và hấp khoảng 50 phút.
• Sau đó, cho bún tàu vào nồi hấp cùng cá và hấp thêm khoảng 4-5 phút.
• Thêm hành lá, ngò rí và ớt vào nồi để tăng mùi thơm cho món ăn. Tắt bếp sau khi hoàn thành.
Bước 4: Thành phẩm
• Lấy cá ra khỏi nồi và thêm ít tiêu lên bề mặt để tăng hương vị.
• Món cá chẽm chưng tương thường được kèm với cơm trắng và chấm chua ngọt tự pha.
• Thịt cá mềm ngon, chín tới, không tanh, kết hợp với nước tương đậu thơm ngon, bún dai và nấm tươi.
3. Cá chẽm sốt chua ngọt
Nguyên liệu làm Cá chẽm sốt chua ngọt
• Cá chẽm 1 con
• Tỏi 1 củ
• Hành lá 30 g
• Gừng 1 củ nhỏ 1 củ
• Ngò rí 20 g
• Ớt sừng 1 trái
• Nước cốt me 4 muỗng canh
• Bột ngô 100 g
• Đường nâu 4 muỗng canh
• Gia vị 10 g
Cách làm chi tiết món cá chẽm sốt chua ngọt
Bước 1: Sơ chế cá chẽm
• Dùng lát chanh để nhẹ nhàng chà xát bề mặt cá, giúp loại bỏ mảng nhớt và làm sạch cá.
• Nếu không có chanh, bạn có thể dùng muối hoặc rửa cá với nước lạnh pha với ít rượu hoặc giấm ăn. Sau đó, rửa sơ cá bằng nước sạch một lần nữa và để ráo bằng cách cho cá vào rổ.
• Sử dụng giấy ăn để lau khô phần nước còn lại trên mình cá để dễ dàng ướp gia vị.
• Sử dụng dao bén để cắt nhẹ phần thịt cá thành từ 3-4 đường trên mỗi mặt cá. Mục đích là để dễ thấm gia vị và cắt đứt lớp collagen trên da cá, giúp cá không bị ưỡn lên khi chiên. Không cần cắt rời phần thịt cá ra như phi lê.
• Nếu bạn muốn tránh cá ưỡn và không muốn khía, có thể xát muối lên da cá sau khi mổ hoặc xiên một cây que dọc từ mang cá đến thân.
Bước 2: Sơ chế nguyên liệu khác
• Rửa sạch hành lá và cắt nhỏ một nửa, còn lại cắt thành từng sợi nhỏ để cho vào bụng cá.
• Rửa sạch ngò rí và cắt thành từng khúc tương tự như hành, sau đó ngâm hành và ngò vào nước lọc để giảm mùi hăng.
• Băm nhuyễn tỏi, bạn có thể sử dụng máy xay sinh tố để tiết kiệm thời gian. Rửa sơ ớt với nước, băm nhuyễn một ít. Phần còn lại cắt đôi, bỏ hạt, sau đó cắt thành sợi và ngâm với nước.
Bước 3: Ướp cá
• Rắc lên cá một muỗng cà phê muối và một muỗng cà phê tiêu. Dùng tay thoa đều gia vị lên mình cá.
• Đặt phần hành ngò đã ngâm vào bụng cá, sau đó thêm phần gừng cắt lát và để cá thấm gia vị trong khoảng 15-20 phút.
• Sau khi cá thấm gia vị, lấy hết phần hành ngò và gừng ra ngoài. Đặt cá vào một tô hoặc thau lớn, rồi thêm bột ngô vào.
Bước 4: Làm nước sốt
• Trên bếp, cho đường nâu vào một cái chảo nhỏ cùng với nước cốt me và tương ớt. Khuấy đều cho đường tan.
• Khi đường sôi, thêm tỏi băm và ớt băm vào, phi thơm. Nêm nếm gia vị với đường, hạt nêm và một ít nước mắm để tạo hương vị.
• Đun hỗn hợp cho đến khi sôi và hơi sệt lại
Bước 5: Làm sốt cá chua ngọt
• Trên bếp, đun nóng một chén dầu ăn. Cho cá vào chiên cho đến khi cá vàng và chín.
• Đổ nước sốt lên cá khi cá đã chín, hoặc cho cả cá và nước sốt vào chảo mới và đun thêm 2-3 phút để cá thấm nước sốt
Bước 6: Thành phẩm
Cá chẽm sốt chua ngọt có thịt thơm béo, da cá giòn vàng. Nước sốt chua ngọt đậm đà, kết hợp cùng rau sống hoặc cơm trắng và nước chấm tỏi ớt làm cho món ăn trở nên tuyệt vời.
VI/ Cách bảo quản Cá chẽm được lâu hơn
1. Làm sạch, chia phần, đóng gói
Bước 1: Làm sạch cá và loại bỏ phần xương.
Bước 2: Rửa cá thật sạch và để ráo.
Bước 3: Chia cá thành các phần nhỏ tương ứng với lượng bạn sẽ sử dụng mỗi lần.
Bước 4: Đóng gói cá theo một trong ba cách sau:
– Gói cá trong giấy sáp hoặc giấy nhôm, đảm bảo cá được bọc kín.
– Sử dụng túi có khoá kéo, miết túi để loại bỏ không khí trong túi trước khi đóng kín.
– Đặt cá trong khay đá và đổ nước ngập cá.
Lưu ý khi đóng gói:
• Phân loại và ghi chú thời gian bảo quản trên từng túi để dễ dàng nhận biết.
• Chia cá thành các phần nhỏ thay vì bảo quản toàn bộ con cá để tránh lãng phí khi rã đông.
2. Điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh
• Ngăn đông: Bảo quản ở nhiệt độ -18 độ C để cá giữ được hương vị tốt nhất. Thời gian bảo quản tùy thuộc vào loại cá, từ vài tháng đến 1 năm.
• Ngăn mát: Bảo quản ở nhiệt độ 2 – 4 độ C và sử dụng trong khoảng 1 – 3 ngày.
VII/ Kết luận
Hi vọng rằng thông tin trên đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về cá chẽm. Chúc bạn chọn mua được cá chẽm tươi ngon và nấu những món ăn hấp dẫn cho gia đình và bạn bè nhé.
XEM THÊM: Cá đuối là cá gì? Sơ chế đúng cách; Ốc nhảy là ốc gì? Sơ chế đúng cách
